Dit jaar schreef Murat Isik het essay voor de Boekenweek.
Nog niet eerder las ik liever het essay dan het geschenk, maar dit jaar wel.
Het geschenkboekje van Jan Siebelink zal ik echt wel uit lezen, maar zelfs die
96 pagina’s duren lang om gelezen te worden. Het essay van Isik heb ik echter
binnen een paar uurtjes gelezen. Wat schrijft die man fijn!
Het verhaal
In Mijn moeders strijd beschrijft Murat Isik de
onvermoede emancipatiestrijd van zijn moeder Aynur, die geboren wordt in een
conservatief dorp in OostTurkije en opgroeit in de kuststad Izmir. Ze verzet
zich tegen haar achtergestelde positie als vrouw en probeert de regie over haar
leven in eigen hand te nemen. Hoe moeilijk dat is, blijkt wanneer haar broer
haar eerst zonder overleg tewerkstelt als huishoudelijke hulp en haar daarna
tegen haar wil probeert uit te huwelijken. Aynur komt in opstand en trouwt een
man met wie ze wél een toekomst voor zich ziet, maar het wordt een moeizaam
huwelijk.
Begin jaren tachtig komt ze met haar gezin terecht in de
Amsterdamse Bijlmer, waar ze sociaal geïsoleerd raakt. Tegen de verwachtingen
in besluit Aynur zich te emanciperen, waardoor ze zich van de vrouwen in haar
omgeving onder - scheidt. Waarom deed ze dat en welke obstakels moest ze
daarbij overwinnen?
Het schrijven van het Boekenweekessay loopt voor Isik uit
op een onverwacht zelfonderzoek wanneer hij zijn relatie met zijn moeder
kritisch bevraagt, en leidt zo tot verrassende inzichten.
De schrijver
Murat Işık (İzmir, 11 september 1977) is een Nederlandse
schrijver en jurist van Zaza-Turkse afkomst. Işık studeerde rechtsgeleerdheid
aan de Universiteit van Amsterdam en San Francisco State University. Zijn
eerste prijs kwam voor zijn korte verhaal 'De purperen citroen' tijdens de juni
Kunstmaand van 2007. Dit verhaal is door regisseur Thomas Bijsterbosch vertaald
in een theaterstuk. In 2011 kreeg hij de El Hizjra Literatuurprijs voor het korte
verhaal 'De laatste reis'.
In 2012 kwam zijn eerste roman Verloren Grond uit, waarvoor hij de Bronzen Uil Publieksprijs kreeg. Verloren Grond vertelt de
familiegeschiedenis van zijn ouders in Oost-Turkije. In 2017 kwam zijn tweede
roman uit: Wees Onzichtbaar. Dit verhaal speelt zich af in de Amsterdamse wijk
Bijlmermeer, waar Işık is opgegroeid. Deze roman werd bekroond met de
Nederlandse Boekhandelsprijs 2018, de Libris Literatuur Prijs 2018 en De
Inktaap 2019.
Mening
Nadat ik vorig jaar Wees onzichtbaar heb lezen, ben ik fan van deze schrijver. Wat een goed boek was dat zeg! Zijn eerste boek wil ik nog steeds lezen, maar er ligt nog zo’n berg boeken te wachten dat het er nu even niet van komt. Toen ik dit essay kocht in de Boekenweek had ik moeite met wachten om erin te beginnen. Ik wilde eigenlijk eerst het Boekenweekgeschenk van Jan Siebelink lezen. Na een paar dagen worstelen, ben ik daarmee nog steeds niet op de helft (en hoe dun is dat boekje nou helemaal). Vrijdagavond besloot ik om lekker in het essay te beginnen. Goede keus! Wat een fijn boekje is dit! Ik vind het een zeer waardevolle aanvulling op Wees onzichtbaar. In dat boek had ik al bewondering voor het
moederpersonage. En na het lezen van dit boekje heb ik helemaal bewondering
voor haar. Dit keer is het verhaal niet geromantiseerd, maar een verwerking van
interviews die Murat met zijn moeder had. Zo mooi om het verhaal van haar
strijd te lezen. En ze is geslaagd! Met vlag en wimpel. Net als dit boekje.
Wat geniet ik toch met volle teugen van de prijs die we met onze leesclub Perron 9 wonnen voor het stemmen werven voor de NS Publieksprijs. Het is nog steeds iedere maand een feestje om een boek uit te mogen zoeken. Voor april had ik eigenlijk een ander boek in gedachten, maar de verschijningsdatum daarvan is verschoven naar mei. Dus dat wordt waarschijnlijk de aankoop van volgende maand. Welk boek dat is, houd ik nog even geheim.
